ائوزینوفیل یکی از انواع گویچههای سفید خون است که به تعداد محدودی در خون یافت میشود. تعداد این سلولها در شرایط بیماریهای انگلی و آلرژی افزایش مییابد که به این حالت ائوزینوفیلی گویند.
سلول ائوزینوفیل
ائوزینوفیلها بطور طبیعی ۲ درصد لکوسیتها را تشکیل میدهند. این سلولها اهمیت قابل ملاحظهای در حفاظت بدن در برابر عفونتها دارند. این سلولها دارای گرانولهای فراوان هستند و این گرانولها بوسیلهائوزین یا فلوکسین Floxine رنگ میگیرند و بزرگتر از گرانولهای نوتروفیلی هستند. این سلولها ، سلولهای فاگوسیتی هستند اما این خاصیتشان کمتر از نوتروفیلهاست ائوزینوفیلها کمپلکس آنتی ژن و آنتی بادی را منهدم میکنند و بر علیه انگلها مبازه میکنند. یکی از عفونتهای انگلی ، شیستوزومیازیس نام دارد که ائوزینوفیلها به اشکال جوان انگل چسبیده و بسیاری از آنها را میکشند. تعداد ائوزینوفیلها در خون در ساعات مختلف روز متفاوت است. در افراد سالم بیشترین مقدار معمولا در ساعت ۳ صبح میباشد اما بهرحال کمتر از ۴۰۰ در میلیمتر مکعب خون است.
مکانیسم عمل ائوزینوفیلها
ائوزینوفیلها غالبا به تعداد زیاد در افراد مبتلا به عفونتهای انگلی تولید میشوند و به داخل بافتهای مبتلا به انگل مهاجرت میکنند. اگر چه قسمت اعظم انگلها بزرگتر از ائوزینوفیلها هستند با این وجود ائوزینوفیلها از راه مولکولهای سطحی ویژه به انگلها میچسبند و موادی آزاد میکنند که بسیاری از آنها را میکشند. ائوزینوفیلها این کار را به چندین روش انجام میدهند
- با آزاد کردن آنزیمهای هیدرولیتیک از گرانولهای خود که لیزوزومهای تغییر یافته هستند.
- با آزاد کردن انواع فوقالعاده فعال اکسیژن که کشنده هستند.
- با آزاد کردن یک پلیپپتید با خاصیت شدید لارو کش از گرانولها موسوم به پروتئین بازی اصلی major basic protein.
ائوزینوفیلی در آلودگیهای انگلی
تک یاختهایها کمتر موجب ائوزینوفیلی میشوند. اغلب کرمها میتوانند تولید ائوزینوفیلی کنند و تصور میشود که آنتروبیوس و تریشوریس تریشورا ، مواردی هستند که این عمل را انجام میدهند. کرمهای انگلی موجود در بافتها ایجاد یک ائوزینوفیلی مشخص را میکنند، خصوصا کرمهایی که در روده زندگی میکنند مثل آسکاریس.
کرمهای روده هنگامی که در روده هستند حساسیت کمتری را بر میانگیزند و تا زمانی که به بافتها نروند باعث ایجاد ائوزینوفیلی نمیشوند. شیستوزوما موجب ائوزینوفیلی بالا در هنگام نهفته بودن میکند، اما در هنگام بلوغ که در جایگاه خود مستقر میشوند این اثر را کمتر دارند. زمانیکه یک بیمار مبتلا به بیماری انگلی خونی فوقالعاده سنگینی باشد ممکن است تعداد ائوزینوفیلها به همان اندازه پایین بیاید که در آلودگیهای منجر به چرکی شدن خون ، و این امر سبب پیش آگهی بعدی در بیمار است (بدین معنی که بدن در مقابل این آلودگی انگلی از نظر سلولی دفاع اختصاصی خود را از دست داده است).
ویدئو زیر چگونگی حمله ائوزینوفیل ها را به یک لارو انگلی نشان می دهد.